Om de tool PITA als diagnostiek platform voor alvleesklierkankerpatiënten op de markt te brengen, zal er in totaal 1,38 miljoen euro geïnvesteerd worden door Omnigen B.V., Level Diagnostics B.V. en het Erasmus Medisch Centrum (EMC) Rotterdam met een bijdrage van €665.872 vanuit het REACT-EU herstelfonds. “Deze subsidie zal het consortium gebruiken om PITA nog efficiënter te maken, verder te valideren met behulp van wetenschappelijke studies, en de benodigde certificeringen aan te vragen.”
Alvleesklierkanker is de zevende meest dodelijke vorm van kanker wereldwijd. Onder deze patiënten is het percentage dat na vijf jaar nog leeft slechts zes procent. De standaardbehandeling voor alvleesklierkanker is momenteel de chemotherapie genaamd FOLFIRINOX. Maar deze kostbare chemotherapie slaat bij ongeveer 45 procent van de patiënten niet aan, terwijl zij de ernstige bijwerkingen ervan wel moeten doorstaan.
Voorspellingen op basis van DNA-variaties
Om de behandelstrategie en de kwaliteit van leven onder deze patiëntengroep te verbeteren, bundelen Omnigen en het EMC, in het speciaal professor Casper van Eijck en associate professor Andrew Stubbs, hun krachten in 2017. Met een subsidie vanuit het Eurostars programma op zak, vloeide uit deze samenwerking de gepersonaliseerde diagnostische tool PITA voort, wat staat voor Pancreatic Insightful Treatment Analysis.
“Deze tool kan met behulp van een algoritme, welke ontwikkeld is door Omnigen, de arts adviseren of een patiënt wel of niet baat bij FOLFIRINOX zal hebben op basis van variaties in hun DNA”, vertelt founder en CEO van Omnigen, Berry Kriesels. “Met een wangslijmvlies- of bloedmonster van ongeveer vijf milliliter kan de tool op laag-invasieve wijze op voorhand voorspellen of de behandeling met de FOLFIRINOX-chemotherapie zal aanslaan of niet. Ook kan de tool een indicatie geven of patiënten zware of in mindere mate bijwerkingen zullen ondervinden.”
Een veelbelovende tool met hoge precisie
Deze voorlopige resultaten zijn binnen het Eurostars project gevalideerd door een studie in samenwerking tussen Omnigen en het EMC. In een populatie van 200 patiënten is er aangetoond dat de PITA tool onderscheid kan maken tussen responders en non-responders van de FOLFIRINOX-chemotherapie. Kriesels licht toe: “Het algoritme kan met ongeveer 90 procent zekerheid de responders en de non-responders van elkaar onderscheiden.”
Het is deze precisie dat de PITA tool een veelbelovend gepersonaliseerd instrument maakt voor alvleesklierkankerbehandeling. Met de opgedane kennis en resultaten uit het inmiddels afgeronde Eurostars project wordt het daarom tijd om de tool dichter bij de patiënt te brengen. Hiervoor moet er nog een weg afgelegd worden, waarin de tool efficiënter zal worden gemaakt met verder verhoogde precisie. Daarnaast zal er klinische goedkeuring, regulatoire acceptatie en verdere validatie in wetenschappelijk vervolgonderzoek moeten worden gerealiseerd.
Onnodig leed en maatschappelijke kosten besparen
Deze optimalisering vergt de nodige investeringen. Daarom besloten Omnigen en het EMC, dit keer samen met Level Diagnostics, een beroep te doen op de middelen van de provincie Zuid-Holland binnen het REACT-EU herstelfonds. Dit herstelfonds richt zich op de digitalisering en verduurzaming van de economie, die door de COVID-19 crisis het nodige te verduren heeft gehad. Het consortium deed hiervoor een succesvolle aanvraag bij subsidieverstrekker Kansen voor West, die als doel heeft om innovatie binnen de provincie Zuid-Holland te bevorderen.
Naast de in Nederland betrokken partijen zal er ook ondersteuning plaatsvinden vanuit België. Het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) zal namelijk patiëntenmonsters aanleveren voor de verdere validatie van de tool. Dit vindt plaats onder het toeziend oog van oncoloog Dr. Timon Vandamme, verbonden aan het UZA. Met de betrokkenheid van internationale partners hoopt het consortium de uitrol van deze vorm van gepersonaliseerde patiënten diagnostiek versneld in te zetten in meerdere Europese lidstaten.
“Over gepersonaliseerde patiënten diagnostiek wordt er tegenwoordig veel gesproken, alleen vind je dit vrijwel niet terug in de huidige markt”, benadrukt Kriesels. “Gepersonaliseerde behandelingen zullen extreem waardevol zijn in de toekomst: niet alleen voor de patiënt en de behandelaar, maar ook voor de zorg en de zorgkosten, de economie en de verduurzaming ervan. Het diagnosticeren van behandeling effectiviteit bespaart onnodig leed en maatschappelijke kosten, en geeft ruimte voor alternatieve en mogelijke effectievere behandelingen.”
Dit project is mede gefinancierd in het kader van de respons van de Unie op de COVID-19-pandemie
