Project Description
Voor meer dan 750.000 Nederlanders die met knieartrose rondlopen, geldt: blijven bewegen. Maar of een wandeling van een half uur per dag optimaal is, of toch twee keer per week fietsen, blijft uit. Met een budget van 9,8 miljoen1 hoopt het consortium2 van het LoaD-project, waaronder universitair hoofddocent aan het Erasmus MC, Marienke van Middelkoop, adviezen te kunnen personaliseren. “Ons doel is om de optimale fysieke activiteit te bepalen voor individuele patiënten met knieartrose.”
Het aantal mensen in Nederland dat last heeft van pijnlijke en stijve gewrichten blijft stijgen. In de meeste gevallen gaat het om artrose in de knie. Dit kan ontstaan door onder andere ouder worden, overgewicht of knieblessures uit het verleden. Tot op heden bestaat er geen genezende behandeling voor artrose, en krijgen deze patiënten voor nu een ‘one size fits all’-behandelplan voorgeschoteld.
“Het enige wat we bij artrose kunnen doen”, vertelt Van Middelkoop, “is het zo lang mogelijk stabiliseren en zorgen dat de klachten niet erger worden. De beste behandeling voor in dit geval knieartrose is nog altijd oefentherapie. Patiënten gaan langs bij de fysiotherapeut om het gewricht en de omliggende spieren te bewegen en sterker te maken.”
“Verder schrijven we bij schommelende periodes van pijn medicatie voor en worden er leefstijladviezen gegeven als het gaat om patiënten met overgewicht. De allerlaatste stap is een verwijzing naar een orthopeed, waarbij er vaak wordt overgegaan op een gewrichtsvervangende operatie. Maar zo’n operatie is natuurlijk niet zonder complicaties.”
“Stel, een patiënt is al actief bezig met sporten: Zou het
in dit geval alsnog goed zijn om meer beweging te adviseren?”
Van hardlopers tot tennissers
Binnen het achtjarige LoaD-project hoopt Van Middelkoop de eerste stappen te zetten om van dit ‘one size fits all’-behandelplan af te wijken. “We weten allemaal dat bewegen goed is voor artrose. Maar stel, een patiënt is al actief bezig met sporten: Zou het in dit geval alsnog goed zijn om meer beweging te adviseren? Of moet diegene het juist wat rustiger aan doen? Misschien zou een ander type sport wel beter zijn?”
Hoeveel beweging voor de individuele patiënt optimaal is, en wat voor beweging dat precies zou moeten zijn, zijn de vragen die voor het LoaD-consortium, waaronder ook Omnigen, centraal staan. “Dit willen we bereiken door verschillende groepen met elkaar te vergelijken die elk een ander type sport beoefenen. Hardlopers, wandelaars, racefietsers, tennissers, maar ook een groep die fysiek niet zo actief is.”
De LoaD-onderzoekers zullen deelnemers uit deze verschillende groepen twee jaar lang volgen. “Eerst zullen we de nulmetingen uitvoeren”, vertelt Van Middelkoop, “en daarna volgt er in twee jaar tijd veel lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek, zullen er op verschillende momenten MRI-scans van de knie worden gemaakt en vullen deelnemers meerdere vragenlijsten in. Ook vragen we deelnemers om frequent hun activiteiten data terug te koppelen, gemakkelijk via hun telefoon.”
Gepersonaliseerde feedback
Naast het verzamelen van patiëntendata zal het consortium zich ook bezighouden met onderzoek op een veel kleinere schaal. Op zowel kraakbeen- als celniveau gaan onderzoekers kijken naar het effect van de verschillende fysieke belastingen op het gewricht. Daarbovenop zullen ze, waaronder onderzoekers van Omnigen, de invloeden van genetische en inflammatoire componenten op de individuele fysieke belasting bestuderen.
“En dan kom je aan bij het gepersonaliseerde gedeelte: hoe kunnen wij op basis van al deze informatie patiënten met knieartrose van adviezen voorzien over wat ze eigenlijk aan fysieke activiteit zouden moeten doen?”, vraagt van Middelkoop zich hardop af. “Het project eindigen we dan ook met een pilot om te testen wat voor type en welke frequentie feedback het meest effectief is voor de patiënt, en hoe onze feedback door zowel patiënten als zorgverleners wordt ervaren.”
“We willen vooral de kwaliteit van leven voor
mensen met knieartrose verbeteren”
Online platform
Om deze gepersonaliseerde feedback makkelijk beschikbaar te stellen, zal het LoaD-consortium gedurende het achtjarige project ook werken aan een online platform. Via dit online platform zullen patiënten zelf inzicht kunnen krijgen in hoeveel beweging goed voor ze zal zijn, en ook het type sport dat het beste bij ze zal passen. Ook aan zorgverleners kan dit online platform beschikbaar worden gesteld, zodat zij de adviezen vervolgens met hun patiënten kunnen doornemen.
Als de pilot een succes blijkt, hoopt het LoaD-consortium als vervolg het platform in een grote studie te testen op effectiviteit, en in het speciaal op korte effectiviteit. “Dan moeten we gaan kijken naar hoe kosteneffectief het zal zijn: wat is de verbetering van de kwaliteit van leven onder deze patiënten ten opzichte van de kosten die worden gemaakt?”
Maar voor nu staat het LoaD-project nog in de startblokken, en zijn de onderzoekers klaar om hun doelen om te toveren naar werkelijkheden. “We zullen met dit project helaas niet artrose de wereld uit helpen, maar we willen vooral de kwaliteit van leven voor mensen met knieartrose verbeteren. Die gewrichtsvervangende operatie moeten we zo lang mogelijk uitstellen door patiënten te voorzien van gepersonaliseerd advies voor hun klachten.”
